Phần mở đầu của cuộc họp được dành để lắng nghe hai diễn giả chính là tiến sĩ Jean D’Cunha, một chuyên gia về giới và biến đổi khí hậu, hiện là cố vấn cấp cao của Liên Hiệp Quốc về Di cư Quốc tế, và linh mục William (Bill) LaRousse, Phó Tổng Thư ký FABC. Cả hai vị đã trình bày chủ đề: “Những đóng góp và đề xuất cho COP 30”. Nội dung phát biểu nhấn mạnh đến trách nhiệm toàn cầu trong việc nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu, sự cần thiết của hợp tác đa phương, và vai trò thiết yếu của các cộng đồng dễ bị tổn thương, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em và các dân tộc bản địa.

Cha Bill LaRousse nhắc lại: “COP 30 không chỉ là diễn đàn của các nhà kỹ trị, mà còn là một tiếng gọi luân lý có tầm vóc toàn nhân loại.” Ngài cũng cho biết chính phủ Brazil – nước chủ nhà của COP 30 – đã xác định những ưu tiên trọng yếu, bao gồm: Bảo vệ quyền lợi người bản địa, giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng tái tạo, và tăng cường hỗ trợ tài chính cho các quốc gia đang phát triển.

Trong phần thảo luận, khi đại diện tham dự phía Giáo hội Việt Nam nêu câu hỏi: “Làm thế nào để bảo đảm tiếng nói của các cộng đồng dễ bị tổn thương, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái, được lắng nghe tại COP 30?” Tiến sĩ Jean D’Cunha khẳng định rằng: việc liệt kê “phụ nữ và trẻ em gái” song song với “các cộng đồng dễ bị tổn thương” trong bản dự thảo New Collective Quantified Goal (NCQG) tại COP 29 là một bước tiến quan trọng. Bà đề xuất các giải pháp cụ thể hướng tới COP 30, chẳng hạn như mở rộng khung đàm phán chính thức, triển khai các chỉ số cụ thể để đo lường mức độ bảo đảm quyền lợi của phụ nữ và trẻ em, hay thiết lập cơ chế minh bạch để giám sát và đánh giá việc thực hiện…

Trước đó, Ủy ban Công lý và Hòa bình, trực thuộc HĐGMVN, đã gửi đến FABC một bản dự thảo góp ý cho COP 30, dựa trên cảm hứng từ hai thông điệp Laudato Si’ (2015) và Laudate Deum (2023) của Đức Thánh Cha Phanxicô. Bản góp ý nhấn mạnh rằng: “Tiếng khóc của trái đất và tiếng khóc của người nghèo là một” (Laudato Si’ 49) và cảnh báo “Im lặng trước sự hủy hoại thiên nhiên cũng chính là im lặng trước nỗi đau của người nghèo.” Ủy ban đề nghị và mời gọi thúc đẩy lối sống sinh thái, từ bỏ chủ nghĩa tiêu dùng quá mức, hướng đến sự đơn giản viên mãn, đồng thời khẳng định: mỗi hành vi tiêu dùng là một chọn lựa đạo đức, và sinh thái không chỉ là vấn đề môi trường mà còn là một chiều kích thiêng liêng, nơi thụ tạo trở thành bí tích sống động của Thiên Chúa.

Khi trái đất ngày càng nóng lên và tiếng kêu cứu của thiên nhiên vang vọng khắp nơi, COP 30 không chỉ là một hội nghị, mà là thời khắc lương tri toàn cầu. Đây là cơ hội để Giáo hội Việt Nam cùng lên tiếng và hành động vì một thế giới công bằng hơn, xanh tươi hơn và nhân bản hơn – nơi tiếng khóc của trái đất và người nghèo được lắng nghe như một lời mời gọi hoán cải và dấn thân vì sự sống.

Nguồn: Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình, trực thuộc HĐGMVN