Anh chị em thân mến trong Chúa Kitô,
Hôm nay, khi chúng ta mừng kính trọng thể lễ Thánh Giuse, Bạn trăm năm Đức Trinh Nữ Maria, chúng ta được mời gọi chiêm ngắm một nhân vật dường như đứng ở hậu trường của Tin Mừng, nhưng lại mang trong mình một sức mạnh phi thường của niềm hy vọng và lòng tin. Thánh Giuse là người của niềm hy vọng giữa những tình huống tưởng chừng như vô vọng, và là mẫu gương của lòng tin kiên định trong những thời khắc khó khăn nhất. Thánh Gioan Henry Newman, vị thánh và học giả vĩ đại đã viết: "Đức tin là khả năng chấp nhận điều mà lý trí không thể hiểu thấu và sẵn sàng hành động dựa trên niềm tin đó." Cuộc đời của Thánh Giuse là minh chứng sống động cho định nghĩa này.
Trong bài đọc thứ nhất, chúng ta nghe lại lời hứa của Thiên Chúa với vua Đavít: "Ta sẽ làm cho ngai vàng của triều đại nó vững bền mãi mãi" (2 Sm 7, 16). Đây là một lời hứa về một vương quốc vĩnh cửu, một dòng dõi không bao giờ chấm dứt. Trong suốt nhiều thế kỷ, dân Israel đã sống với niềm hy vọng vào lời hứa này, đặc biệt là trong những thời kỳ lưu đày, khi vương quốc đã sụp đổ và dường như lời hứa không còn cơ hội thực hiện.
Thánh Giuse, là hậu duệ của vua Đavít, đã thừa hưởng niềm hy vọng vào lời hứa này. Nhưng thật lạ lùng thay, khi lời hứa sắp được thực hiện, thì nó lại đến theo một cách hoàn toàn bất ngờ và khác biệt. Vương quốc mà Thiên Chúa thiết lập không phải là một vương quốc trần thế, mà là một vương quốc thuộc về Thiên Chúa. Và Thánh Giuse, một thợ mộc đơn sơ từ làng Nazareth, lại là người được chọn để đón nhận vị Vua đích thực vào gia đình của mình.
Tin Mừng Matthêu mở đầu với gia phả của Đức Giêsu, truy ngược từ Thánh Giuse đến vua Đavít và tổ phụ Abraham. Điều này khẳng định rằng Đức Giêsu, qua Thánh Giuse, thuộc về dòng dõi vua Đavít, và là người thừa kế hợp pháp của lời hứa. Dù Thánh Giuse không phải là cha sinh học của Đức Giêsu, nhưng theo luật pháp Do Thái, quyền thừa kế được xác định không chỉ bởi huyết thống mà còn bởi mối quan hệ gia đình hợp pháp.
Trong bài đọc thứ hai, Thánh Phaolô đã nói về Abraham: "Mặc dù không còn gì để trông cậy, ông vẫn trông cậy và vững tin, vì thế ông đã trở thành tổ phụ của nhiều dân tộc, như lời đã phán: Dòng dõi ngươi sẽ đông đảo như thế" (Rm 4, 18). Abraham đã tin vào lời hứa của Thiên Chúa về một dòng dõi đông đảo, ngay cả khi ông và vợ ông đã già và không thể sinh con theo cách tự nhiên.
Thánh Giuse cũng đối mặt với một thử thách đức tin tương tự. Khi phát hiện Maria, vị hôn thê của mình, mang thai mà không phải do mình, ngài đã đứng trước một tình huống dường như vô vọng. Theo luật Môisen, Maria có thể bị ném đá vì tội ngoại tình. Nhưng Thánh Giuse, được gọi là "người công chính" (Mt 1, 19), đã quyết định âm thầm rẫy bỏ Maria để bảo vệ nàng khỏi sự nhục nhã công khai.
Chính lúc đó, sứ thần của Chúa đã hiện ra với ngài trong giấc mơ, nói: "Này ông Giuse, con cháu Đavít, đừng ngại đón Maria vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần" (Mt 1, 20). Ngài được mời gọi tin vào điều vượt quá mọi hiểu biết tự nhiên, tin vào sự can thiệp kỳ diệu của Thiên Chúa vào lịch sử nhân loại. Và Thánh Giuse đã tin. "Khi tỉnh giấc, ông Giuse làm như sứ thần Chúa đã truyền" (Mt 1, 24a). Không có sự do dự, không có câu hỏi hoài nghi. Thánh Giuse đã tin vào lời Thiên Chúa một cách tuyệt đối, giống như Abraham, tổ phụ đức tin.
Niềm hy vọng và lòng tin của Thánh Giuse không chỉ là những cảm xúc hoặc tâm tình nội tâm, mà còn được thể hiện qua hành động cụ thể. Sứ thần truyền cho ngài: "Ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ" (Mt 1, 21). Và Thánh Giuse đã vâng lời, đặt tên cho Hài Nhi theo như lời truyền, qua đó công nhận Hài Nhi là con của mình theo luật pháp và kết nối Người với dòng dõi Đavít.
Về sau, Thánh Giuse tiếp tục thể hiện niềm hy vọng và lòng tin của mình qua việc bảo vệ và nuôi dưỡng Đức Giêsu. Khi được cảnh báo trong giấc mơ về mối nguy hiểm từ vua Hêrôđê, ngài đã ngay lập tức đưa gia đình trốn sang Ai Cập, sau đó trở về Nazareth khi được báo an toàn. Thánh Giuse đã lao động vất vả với nghề thợ mộc để nuôi sống gia đình, và dạy nghề cho Đức Giêsu, chuẩn bị cho Người bước vào cuộc sống trưởng thành.
Nhìn vào Thánh Giuse, người của niềm hy vọng và lòng tin, chúng ta có thể rút ra nhiều bài học quý giá cho cuộc sống đức tin của mình. Thứ nhất, hy vọng kiên trì. Lời hứa mà Thiên Chúa ban cho vua Đavít đã mất nhiều thế kỷ mới được thực hiện, và theo một cách khác hẳn với điều mà mọi người mong đợi. Trong cuộc sống của chúng ta, đôi khi Thiên Chúa cũng hành động theo những cách bất ngờ và phải mất thời gian dài mới thấy được kết quả. Như Thánh Giuse, chúng ta được mời gọi kiên trì trong niềm hy vọng, ngay cả khi không thấy đường đi rõ ràng.
Thứ hai, đức tin giữa những thử thách. Thánh Giuse đã phải đối mặt với nhiều tình huống khó khăn: người vợ chưa cưới mang thai không phải do mình, phải di cư đến một đất nước xa lạ, sau đó là cuộc sống bình dị nhưng đầy trách nhiệm ở Nazareth. Trong mỗi tình huống, ngài đều đáp trả với đức tin vững vàng. Cuộc sống của chúng ta cũng đầy những thử thách và bất trắc, nhưng như Thánh Giuse, chúng ta có thể tìm thấy sức mạnh trong đức tin vào Thiên Chúa.
Thứ ba, hy vọng và đức tin thể hiện qua hành động. Niềm hy vọng và lòng tin của Thánh Giuse không chỉ là những tâm tình trừu tượng, mà còn được thể hiện qua hành động cụ thể. Trong thế giới hôm nay, chúng ta cũng được mời gọi sống đức tin không chỉ bằng lời nói, mà còn bằng việc làm – đặc biệt là qua việc yêu thương và phục vụ tha nhân. Như Đức Hồng Y Nguyễn Văn Thuận, vị tôi tớ Chúa đã viết trong thời gian bị giam cầm: "Đường hy vọng được xây dựng bằng những bước chân. Đường hy vọng mở ra khi con đi bước đầu tiên với niềm tin, dù không nhìn thấy cả con đường." Thánh Giuse đã bước những bước đầu tiên đó với niềm tin tuyệt đối.
Anh chị em thân mến, trong ngày lễ kính Thánh Giuse hôm nay, chúng ta hãy cầu xin ngài ban cho chúng ta một phần niềm hy vọng không lay chuyển và lòng tin kiên định của ngài. Xin Thánh Giuse dạy chúng ta biết đặt trọn niềm tin vào Thiên Chúa, ngay cả khi đối mặt với những tình huống dường như vô vọng.
Xin Thánh Giuse, người của niềm hy vọng và lòng tin, cầu bầu cho chúng ta. Amen.
.jpg)
