Anh chị em thân mến,
Hôm nay, khi chúng ta cùng nhau mừng lễ Thánh Giuse - Bạn trăm năm Đức Trinh Nữ Maria, chúng ta được mời gọi chiêm ngắm vai trò đặc biệt của ngài trong lịch sử cứu độ. Thánh Giuse không chỉ là người chồng của Mẹ Maria, mà còn là người đón nhận và bảo vệ chính ơn cứu độ đến với nhân loại. Mỗi khi chúng ta nhắc đến Thánh Giuse, chúng ta lại nhớ đến câu nói của Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II: "Người mà Thiên Chúa 'đặt để làm người đứng đầu gia đình của Người', đã phục vụ kế hoạch cứu chuộc cách khiêm tốn và âm thầm." Sự phục vụ âm thầm này trở thành một mẫu mực cho mọi thời đại.
Trong bài đọc thứ nhất, chúng ta nghe lời Thiên Chúa phán với vua Đavít qua ngôn sứ Nathan: "Khi ngày đời của ngươi đã mãn và ngươi đã nằm xuống với tổ tiên, Ta sẽ cho dòng dõi ngươi đến sau ngươi tồn tại, một người con từ lòng ngươi sinh ra, và Ta sẽ làm cho vương quyền của nó được vững bền" (2 Sm 7, 12). Đây là lời hứa về một vương triều vĩnh cửu. Khi chúng ta đọc Tin Mừng Matthêu, chúng ta thấy câu mở đầu: "Giacóp sinh Giuse, chồng của Maria, Maria là mẹ Đức Giêsu, cũng gọi là Đức Kitô" (Mt 1, 16). Điều này cho thấy Thánh Giuse thuộc dòng dõi Đavít, và qua ngài, Đức Giêsu được nhận vào dòng tộc vương giả này theo luật pháp, làm ứng nghiệm lời tiên tri.
Vai trò pháp lý này rất quan trọng. Trong xã hội Do Thái thời bấy giờ, danh tính và quyền thừa kế được xác định qua người cha. Khi Thánh Giuse nhận Đức Giêsu làm con, ngài đã kết nối Đấng Cứu Thế với lời hứa mà Thiên Chúa đã ban cho vua Đavít: "Ta sẽ làm cho ngai vàng của triều đại nó vững bền mãi mãi" (2 Sm 7, 16). Như Đức Hồng Y Ratzinger (sau này là Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI) đã viết: "Sự vĩnh cửu này không được thực hiện trong một vương quốc trần thế, nhưng trong Đức Kitô, Đấng trị vì từ cây thập giá - một ngai vàng khác hẳn với những gì con người mong đợi, nhưng chính là ngai vàng đích thực, vì chỉ ngai vàng này mới vững bền mãi mãi."
Bài đọc thứ hai nói về Áp-ra-ham, người "đã tin và vững lòng trông cậy" (Rm 4, 18). Thánh Phaolô nhấn mạnh rằng không phải việc tuân giữ lề luật, mà chính đức tin đã làm nên sự công chính của Áp-ra-ham. Thánh Giuse cũng đối diện với tình huống đòi hỏi đức tin vượt lên trên lý trí. Khi phát hiện Maria mang thai, mọi suy luận hợp lý đều hướng đến một kết luận gây sốc. Nhưng qua giấc mơ, Thiên Chúa mời gọi ngài bước vào một hành trình đức tin: "Này ông Giuse, con cháu Đavít, đừng ngại đón Maria vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần" (Mt 1, 20).
Điều đáng chú ý là Thánh Giuse không đòi hỏi bằng chứng hay dấu lạ. Ngài không đặt câu hỏi như Dacaria khi được báo tin về việc sinh hạ Gioan Tẩy Giả. Thay vào đó, "khi tỉnh giấc, ông Giuse làm như sứ thần Chúa đã truyền" (Mt 1, 24a). Đây là đức tin thuần khiết, đức tin chấp nhận mầu nhiệm mà không đòi hỏi giải thích đầy đủ.
Sứ thần nói với Thánh Giuse: "Ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ" (Mt 1, 21). Cái tên "Giêsu" (Yeshua trong tiếng Híp-ri) có nghĩa là "Đức Chúa cứu độ". Như vậy, ngay từ khi chào đời, Đức Giêsu đã mang trong mình sứ mạng cứu độ nhân loại khỏi tội lỗi. Thánh Giuse được giao nhiệm vụ bảo vệ ơn cứu độ này. Ngài không chỉ đặt tên cho Hài Nhi theo lệnh của Thiên Chúa, mà còn bảo vệ Mẹ và Con trước những nguy hiểm đe dọa. Sau này, khi Hêrôđê tìm giết Hài Nhi, chính Thánh Giuse đã đưa Thánh Gia chạy trốn sang Ai Cập, rồi sau đó trở về Nazareth.
Điều này cho thấy vai trò quan trọng của Thánh Giuse trong kế hoạch cứu độ. Ngài không chỉ là người chứng kiến, mà còn là người tham gia tích cực vào việc bảo vệ và nuôi dưỡng Đấng Cứu Thế trong những năm tháng đầu đời. Nhìn vào gương mẫu của Thánh Giuse, chúng ta được mời gọi trở thành người đón nhận và bảo vệ ơn cứu độ trong thế giới hôm nay.
Trước hết, đón nhận ơn cứu độ đòi hỏi đức tin vượt lên trên lý trí. Nhiều khi, kế hoạch của Thiên Chúa dường như không hợp logic theo cách nhìn của con người. Nhưng như Thánh Giuse, chúng ta được mời gọi tin tưởng vào sự quan phòng của Thiên Chúa, ngay cả khi không hiểu hết. Thứ hai, bảo vệ ơn cứu độ trong thế giới hôm nay có nghĩa là chúng ta phải bảo vệ sự sống, bảo vệ gia đình, và bảo vệ đức tin. Trong một xã hội đang ngày càng xa rời các giá trị Kitô giáo, chúng ta được kêu gọi, như Thánh Giuse, trở thành người bảo vệ thầm lặng nhưng hiệu quả cho những giá trị này. Thứ ba, chúng ta được mời gọi phục vụ kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa bằng những hành động cụ thể. Thánh Giuse không chỉ tin tưởng, mà còn hành động. Ngài lao động để nuôi dưỡng Thánh Gia, dạy nghề cho Đức Giêsu, và tạo ra một môi trường an toàn cho Đấng Cứu Thế lớn lên.
Anh chị em thân mến, trong ngày lễ kính Thánh Giuse hôm nay, chúng ta hãy cầu xin ngài giúp chúng ta biết đón nhận và bảo vệ ơn cứu độ mà Thiên Chúa đã ban tặng. Hãy xin ngài dạy chúng ta đức tin vững vàng, lòng can đảm đối diện với thử thách, và tinh thần phục vụ quảng đại. Như Thánh Têrêxa Avila đã khẳng định: "Tôi lấy Thánh Giuse làm người bầu cử của tôi và tôi không nhớ mình đã cầu xin ngài điều gì mà không được nhận lời. Đối với những ai còn hoài nghi, tôi xin họ hãy thử, và họ sẽ thấy tình yêu của thánh nhân."
Xin Thánh Giuse, người đón nhận và bảo vệ ơn cứu độ, cầu bầu cho chúng ta. Amen.
Lm. J.B Đỗ Trọng Năng
.jpg)
