Ủy ban Giáo dân có 6 tương quan chính đã và cần phải hiệp thông:

1. Ủy ban Giáo dân các giáo phận hiệp thông với Thiên Chúa

Nhờ Bí tích Thanh tẩy người tín hữu giáo dân được tháp nhập vào Đức Kitô và được mời gọi trở nên đồng hình đồng dạng với Người. Và thực sự, họ trở thành “Dân Thiên Chúa và tham dự vào chức vụ tư tế, tiên tri và vương đế của Đức Kitô theo cách thức của họ”.

Mỗi người đều được Chúa Thánh Thần ban cho những khả năng, ơn sủng khác nhau để phục vụ lẫn nhau, và hơn nữa là thành phần đông đảo nhất, có vai trò quan trọng nhất trong thời đại này, thời đại của giáo dân. Chính vì thế, người giáo dân, cách riêng Ủy ban Giáo dân hiệp thông với Thiên Chúa và tham gia đồng trách nhiệm vào sứ mạng loan báo Tin mừng.

2. Ủy ban Giáo dân các giáo phận hiệp thông với Giáo hội toàn cầu

Hiệp thông qua tiến trình Thượng Hội đồng Giám mục thế giới lần thứ XVI (Synod) 2021–2024:

Đức Thánh cha Phanxicô triệu tập Thượng Hội đồng Giám mục thế giới lần thứ XVI, 2021-2024 với mục đích quan trọng: giúp toàn thể Hội thánh học sống và thực hành tinh thần Hiệp Hành.

Giáo hội lắng nghe tiếng Chúa Thánh Thần qua từng người tín hữu, không chỉ là giám mục, linh mục, tu sĩ, mà cả những ý kiến của phụ nữ, người trẻ, người nghèo, người ở bên lề xã hội. Những ý kiến đóng góp nhằm mục đích cũng cố sự hiệp thông trong Giáo hội, làm cho Giáo hội dễ gần gũi, dễ hiệp nhất và gắn bó hơn, tránh sự chia rẽ tiềm ẩn. Một điểm nhấn mạnh đến việc tham gia và đồng trách nhiệm giữa người Giáo dân với hàng Giáo sĩ, cùng nhau phân định và đưa ra quyết định chung để thực hiện sứ vụ loan báo Tin mừng.

Ủy ban Giáo dân với vai trò chính tại các giáo phận: tổ chức hội thảo, lấy ý kiến các Hội đồng mục vụ giáo xứ, Giáo họ biệt lập, giáo dân, tu sĩ, linh mục tại các giáo xứ, các hội đoàn và dòng tu... trong giáo phận. Sau đó tổng kết gửi về Hội đồng Giám mục Việt Nam, từ đó Hội đồng Giám mục Việt Nam tổng hợp những ý chính trong tất cả các giáo phận gửi sang Tòa thánh.

3. Ủy ban Giáo dân hiệp thông với Giáo hội Việt Nam

Hội đồng Giám mục Việt Nam đã định hướng mục vụ Giáo hội tại Việt Nam theo tinh thần hiệp hành với Giáo hội toàn cầu, tiến trình trong 3 năm như sau: “Năm 2023, Củng cố sự hiệp thông; Năm 2024, thúc đẩy sự tham gia của mọi tín hữu; Năm 2025, Sứ vụ loan báo Tin mừng”

Ủy ban Giáo dân trong giáo phận, đón nhận và triển khai tại giáo phận của mình các chủ đề mục vụ toàn quốc do Hội đồng Giám mục Việt Nam đề ra, cách riêng là Ủy ban Giáo dân trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam. Các Chủ đề mục vụ giới trẻ, tông đồ giáo dân, gia đình, truyền giáo từ nhà thờ đến cuộc sống... vốn lấy từ các sắc lệnh, giáo huấn và định hướng của Giáo hội toàn cầu, thông qua Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống. Nhất là các bài thường huấn do Ban Nghiên huấn của Ủy ban Giáo dân trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam biên soạn và giảng huấn tại các đợt thường huấn hằng năm, và thường xuyên đăng tải từng tháng trên chuyên mục của Ủy ban Giáo dân trong trang Web: hdgmvietnam.com

4. Ủy ban Giáo dân các giáo phận hiệp thông với nhau trong Giáo tỉnh Huế

Hằng năm, Ủy ban Giáo dân các Giáo phận trong Giáo tỉnh Huế luân phiên đăng cai, chuẩn bị cơ sở vật chất để Ủy ban Giáo dân của Hội đồng Giám mục Việt Nam tổ chức khóa thường huấn cho các thành viên Ủy ban Giáo dân các giáo phận trong Giáo tỉnh. Đồng thời tổ chức những chương trình tham quan giới thiệu các cơ sở tôn giáo đậm dấu ấn truyền giáo trong lịch sử, như: Thăm chủng viện Làng Sông; Thăm nhà thờ Gò Thị nơi Đức Cha Stêphanô Cuenot đặt Tòa Giám mục Đàng trong; Thăm lăng mộ Thánh Anrê Kim Thông tại giáo phận Qui Nhơn; Thăm nhà thờ giáo xứ Hội An giáo phận Đà Nẵng, là cộng đoàn công giáo đầu tiên của Giáo hội Việt Nam từ 1615. Các Ủy viên các Ủy ban Giáo dân còn được hòa vào không khí lễ hội đậm dấu ấn hội nhập văn hóa, những lễ hội của anh em các sắc tộc được “Rửa tội” để chuyển tải ánh sáng của Tin mừng, như tại trường học nội trú Têrêsa do các Sơ Dòng Nữ Vương Hòa Bình Giáo phận Ban Mê Thuột, nuôi dạy các em của 16 sắc tộc. Những vũ điệu cồng chiêng, đàn T’rưng, đàn đá… nghệ thuật rất đặc sắc của các sắc tộc trên cao nguyên, đã chuyển tải các nội dung của Tin mừng. Các ủy viên Ủy ban Giáo dân cũng được đi hành hương đến các trung tâm hành hương như: Đức Mẹ La Vang, Thánh Mẫu Trà Kiệu, Đức Mẹ Giang Sơn, Đức Mẹ Qui Hòa, Trung tâm Thánh Thể Ghềnh Ráng ….

Phải xác nhận rằng, Giáo tỉnh Huế có đủ các vùng miền từ cao nguyên vùng sâu vùng xa, đến đồng bằng và hải đảo. Sự đa dạng văn hóa và truyền thống, cần sự hiệp thông tham gia và sứ vụ loan báo Tin mừng của mọi tín hữu, cách riêng các Ủy ban Giáo dân các Giáo phận. Các Ủy ban Giáo dân các giáo phận đã chia sẻ cho nhau về kinh nghiệm phục vụ, kinh nghiệm hoạt động truyền giáo và hội nhập văn hóa, nhất là nâng đỡ hướng dẫn giới trẻ, mục vụ di dân, mục vụ các sắc tộc, phục vụ người nghèo, bác ái xã hội, từ thiện và những nơi mang tính đặc thù.

5. Ủy ban Giáo dân các giáo phận hiệp thông với các Ban mục vụ Giáo dân các giáo xứ, các Hội đoàn Công giáo Tiến hành trong giáo phận

Ban Giáo dân Giáo phận đón nhận, triển khai và cung cấp tư liệu do Ủy ban Giáo dân của Hội đồng Giám mục Việt Nam thường huấn online hằng tháng, để phổ biến tại giáo phận của mình. Các chủ đề mục vụ cho Hội thánh Việt Nam do Hội đồng Giám mục Việt Nam đề ra, Ban Giáo dân đã tổ chức truyền đạt qua các đợt tĩnh tâm, thường huấn thành viên các hội đồng mục vụ giáo xứ và Ban điều hành các Đoàn thể trong giáo phận. Nhấn mạnh nền tảng Giáo hội học của tính hiệp hành và cách ứng xử hiệp nhất trong đa dạng.

Ban Giáo dân Đồng hành chia sẻ những vấn đề mục vụ Tông đồ Giáo dân, mục vụ Hội đoàn Công giáo tiến hành. Nhiều chương trình mục vụ tại giáo phận, các Hội đồng Mục vụ Giáo xứ đã đưa vào kế hoạch năm, cụ thể từng năm phải làm gì? Chương trình hành động và các quyết định tại các giáo xứ, biến hiệp thông thành loan báo Tin mừng cách hiệu quả. Ưu tiên quan tâm giới trẻ, phụ nữ, mục vụ di dân, quan tâm người nghèo, hội nhập văn hóa và huấn luyện lãnh đạo giáo dân, khơi dậy vai trò giới trẻ trong tinh thần hiệp hành và đào tạo. Củng cố năng lực lãnh đạo, tạo lớp kế thừa cho hội đồng mục vụ giáo xứ, ca đoàn, các hội đoàn trong giáo xứ, là những yếu tố giúp Giáo xứ phát triển năng động và truyền giáo hiệu quả.

Ban Giáo dân Giáo phận lập dự thảo các qui chế bầu Hội đồng Mục vụ và các chức vụ, phân nhiệm quyền hạn và trách vụ của các thành viên trong Hội đồng Mục vụ Giáo xứ, để Đấng bản quyền ra quyết định thi hành trong các nhiệm kỳ bầu cử Hội đồng Mục vụ Giáo xứ và Ban Thường vụ Giáo xứ.

6. Ủy ban Giáo dân các giáo phận hiệp thông qua các phong trào và hội đoàn Công giáo quốc tế

Nhiều thành viên Ủy ban Giáo dân cũng sinh hoạt trong các phong trào quốc tế hiện diện tại Việt Nam như: Cursillo, Thăng tiến Hôn nhân Gia đình (Song Nguyền), Legio Mariae, Caritas …

Các hội đoàn phong trào quốc tế hoạt động xuyên suốt trên nhiều quốc gia, các thành viên trong các hội đoàn này có linh đạo thống nhất từ trên xuống, tầm hoạt động rộng và có ảnh hưởng trên nhiều thành phần của nhiều quốc gia. Vì vậy các Ban Giáo dân nên khuyến khích người giáo dân tham gia các hội đoàn quốc tế. Đây là “cầu nối” giúp giáo dân tại các giáo phận không chỉ gắn bó với Hội thánh địa phương, mà còn hăng say nhiệt tình với các Hội đoàn có linh đạo rõ ràng trên thế giới, đây là môi trường truyền giáo dễ dàng và hiệu quả.

Khi có thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh (ví dụ: COVID-19, thiên tai miền Trung…), qua Caritas và các hội đoàn Công giáo quốc tế, sự hiệp thông được cụ thể hóa bằng bác ái và chia sẻ liên đới.

Tóm lại:

Tinh thần hiệp thông của các Ủy ban Giáo dân trong Giáo tỉnh thể hiện qua:

1. Hiệp thông với Thiên Chúa.

2. Hiệp thông với Giáo hội toàn cầu.

3. Hiệp thông với Giáo hội Việt Nam.

4. Hiệp thông với nhau trong Giáo tỉnh.

5. Hiệp thông với các Ban mục vụ Giáo dân các giáo xứ, các Hội đoàn Công giáo Tiến hành trong giáo phận.

6. Hiệp thông qua các phong trào và hội đoàn Công giáo quốc tế.

Cách thực hiện:

1. Đào tạo thường huấn liên tục về hiệp hành.

2. Chuyển hướng từ nhận thức sang sự tham gia tích cực của giáo dân.

3. Gắn hiệp thông với sứ vụ truyền giáo

4. Ưu tiên giới trẻ, phụ nữ, mục vụ di dân, quan tâm người nghèo, bác ái xã hội, hội nhập văn hóa, hiệp nhất trong đa dạng văn hóa các sắc tộc và lãnh đạo giáo dân.

5. Cụ thể hóa bằng hoạt động bác ái, hợp tác thống nhất hành động, thực thi các sắc chỉ và định hướng của Giáo hội trong giáo xứ, giáo phận, giáo tỉnh, Giáo hội Việt Nam và Giáo hội toàn cầu.

Những cách thực hiện này vừa theo định hướng chung của Hội đồng Giám mục Việt Nam vừa được từng giáo phận (ví dụ Huế, Qui Nhơn, Đà Nẵng) triển khai cụ thể trong chương trình mục vụ.

Nguồn: hdgmvietnam.com