DIDACHE
GIÁO HUẤN CỦA MƯỜI HAI TÔNG ĐỒ
(Bản văn)
Chương Một
1. Có hai con đường: một là đường sống, hai là đường chết. Cả hai khác nhau một trời một vực.
2. Đây là con đường sống: Hãy kính mến Thiên Chúa là Chúa Tạo Thành anh chị em. Thứ hai: hãy yêu mến tha nhân như chính mình.
Sự gì anh chị em không muốn người ta làm cho mình, đừng làm sự ấy cho người nào khác.
3. Lời giáo huấn trên hiểu như sau: Hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa mình, cầu nguyện cho kẻ thù nghịch mình, giữ chay cho kẻ bách hại mình.
Nếu chỉ yêu kẻ yêu mình, nào có công chi? Dân ngoại không làm được như thế sao?
Nhưng hãy yêu kẻ thù ghét mình, rồi ta sẽ không còn kẻ thù.
4. Hãy hãm dẹp những ước muốn xác thịt.
Nếu ai vả má bên phải, hãy giơ má bên kia nữa, như thế bạn sẽ nên hoàn hảo.
Nếu ai bắt bạn đi một dặm, hãy đi với nó hai dặm. Nếu ai lấy áo ngoài, hãy cởi cả áo trong cho hắn. Ai lấy của bạn vật gì, bạn đừng đòi lại, bạn không có quyền làm như thế.
5. Ai xin, hãy cho, và đừng đòi trả lại, vì Cha muốn chia phần ơn huệ riêng của Ngài cho tất cả. Phúc cho những ai cho đi theo giới luật, vì họ sẽ không bị khiển trách. Khốn cho kẻ lấy, nhưng nếu lấy vì cần, sẽ không bị khiển trách, nếu lấy vì không cần, sẽ phải trả lẽ về những gì đã lấy. Rồi nó sẽ bị tống giam, bị tra khảo nghiêm ngặt về việc nó đã làm, và nó không thể ra khỏi đó cho tới khi trả xong đồng xu cuối cùng.
6. Nhưng trong việc này, người ta thường nói: Hãy để của bố thí lọt ra từ tay bạn tới khi bạn biết cho ai.
Chương Hai
1. Giới luật thứ 2 của Tông huấn (Didache) là:
2. Ngươi chớ giết người. Ngươi chớ ngoại tình. Chớ làm hư trẻ em. Chớ thông dâm. Chớ trộm cắp. Chớ đồng bóng. Chớ bói toán. Đừng phá thai hay giết con trẻ mới sinh. Đừng ham muốn của cải tha nhân.
3. Chớ thề gian hay làm chứng dối, đừng điêu ngoa, hoặc báo thù.
4. Ngươi chớ có hai lòng hoặc nói lời hai ý, vì hai lòng là bẫy tử thần.
5. Đừng nói lời hư từ rỗng tuếch, nhưng phải thực hành.
6. Chớ gian tham hoặc cưỡng đoạt, đừng giả hình, gian trá hoặc kiêu căng. Đừng nhận lời khuyên độc ác chống lại tha nhân.
7. Đừng ghét bất cứ người nào. Nhưng có người cần khuyến khích, người khác cần cầu nguyện, người khác nữa cần được yêu thương hơn chính mạng sống ngươi.
Chương Ba
1. Hỡi con, hãy xa tránh độc ác và những cái tương tự.
2. Đừng nổi giận, vì nổi giận dẫn tới sát nhân. Đừng ghen tương, cãi cọ hay chọc tức, vì những tật xấu đó sinh ra giết người.
3. Hỡi con, đừng mở đường cho ước muốn xấu xa, vì từ đó sinh ra thông dâm. Đừng nói lời thô tục, chớ để mắt nhìn lung tung, vì từ đó sinh ra ngoại tình.
4. Hỡi con, đừng lo giữ điềm này điềm nọ, vì từ đó sinh ra thờ thần giả trá. Chớ theo phù thủy, chiêm tinh, hoặc nghi lễ tắm rửa. Ngay cả muốn xem hay nghe những điều này cũng chớ, vì những điều này sinh ra thờ ngẫu tượng.
5. Hỡi con, đừng là kẻ dối trá, vì dối trá sinh trộm cắp. Đừng tham tiền hoặc hư danh, vì những cái đó đưa tới trộm cắp.
6. Hỡi con, chớ cằn nhằn, vì cằn nhằn đưa tới phạm thượng, đừng kiêu căng hay lừa đảo, vì những cái đó phát sinh lộng ngôn phạm thượng.
7. Hãy hiền lành, vì hiền lành sẽ được hưởng đất đai.
8. Hãy ở kiên nhẫn, xót thương, chính trực, dịu dàng, hiền từ trong mọi "lời "kinh hãi" mà anh em nghe thấy.
9. Đừng tự tôn hoặc để điều bất chính xâm nhập tâm hồn. Tâm hồn anh em đừng dính dáng với kiêu căng, nhưng phải liên kết với người ngay lành và khiêm hạ.
10. Hãy chấp nhận những rắc rối như điều tốt lành, hãy biết rằng, không có gì xảy ra mà Chúa không hay biết.
Chương Bốn.
1. Hỡi anh chị em, đêm ngày hãy nhớ đến người đã giảng giải Lời Chúa cho anh chị em. Anh chị em hãy tôn kính ngài như tôn kính Chúa vậy, vì Chúa ở đó khi giáo lý Chúa được giảng dậy.
2. Mọi ngày anh chị em hãy tìm những người bạn thánh thiện, như vậy anh chị em sẽ được an ủi trong câu chuyện với họ.
3. Đừng ước ao những thứ lạc đạo, nhưng hãy đem an bình đến những nơi tranh chấp. Hãy phán đoán ngay thẳng và đừng thiên vị khi sửa chữa lầm lỗi bất cứ ai.
4. Đừng do dự để việc xảy ra sao cũng được.
5. Đừng mở rộng tay nhận, và nắm chặt tay cho.
6. Nếu do lao nhọc tay chân, kiếm được của gì, hãy dâng cúng để đền phần tội anh chị em.
7. Chớ bố thí miễn cưỡng hoặc cằn nhằn khi cho, vì anh chị em biết rõ ai là Đấng sẽ ân thưởng bội hậu cho anh chị em.
8. Đừng ngoảnh mặt làm ngơ trước nhu cầu của kẻ khác, nhưng hãy chia sẻ tất cả với nhau và đừng coi đó là của riêng mình. Vì, nếu anh chị em là kẻ chia sẻ những của không hư nát, anh chị em càng phải chia sẻ những của hư nát.
9. Đừng phủi tay với con trai con gái ngươi, nhưng hãy dậy chúng biết kính sợ Thiên Chúa từ lúc còn trẻ.
10. Đừng ra lệnh cay nghiệt với tôi tớ nam nữ ngươi, vì họ cũng tin thờ một Thiên Chúa , kẻo chúng mất lòng kính sợ Thiên Chúa là Chúa của cả hai các ngươi, vì Ngài tới kêu gọi tất cả những ai mà Thánh Thần đã chuẩn bị, không chút nể sợ ai.
11. Anh chị em là tôi tớ, phải tùng phục chủ mình như kẻ thay mặt Chúa, với niềm từ tốn, kính tôn.
12. Anh chị em phải gớm ghét mọi thứ giả hình và mọi điều không làm vui lòng Chúa.
13. Đừng bỏ các giới luật Chúa, nhưng hãy thi hành những điều anh chị em nhận lãnh, không thêm, không bớt.
14. Anh chị em hãy xưng thú những xúc phạm của mình với Hội Thánh, và đừng tới cầu nguyện với lương tâm xấu xa. Đó là con đường sự Sống.
Chương Năm
1. Đàng khác, đây là con đường chết:
Trước hết là con đường dữ: đầy nguyền rủa, sát nhân, dâm ô, ngoại tình, ước muốn độc ác, thông dâm, trộm cướp, thờ tà thần, chơi trò ma thuật, phù phép, trộm cắp, chứng dối, giả hình, hai lòng, mưu mô, kiêu hãnh, xảo quyệt, kênh kiệu, tham lam, nói tục, ghen ghét, hỗn xược, cao ngạo, khoác lác, thiếu lòng kính sợ Chúa.
2. Kẻ đi trong đường chết bắt bớ người lành, ghét sự thật, yêu điều gian trá, không biết gì về phần thưởng công chính, không tuân theo điều lành hoặc phán đoán công bình, không tỉnh táo làm điều lành mà tỉnh táo làm điều dữ, họ đuổi xua sự hiền lành và kiên nhẫn, yêu thích cái hư không, theo đuổi lợi lộc, không thương xót kẻ nghèo, không lưu tâm đến người bị áp bức. Họ không nhận ra Đấng Tạo Thành họ, họ giết con trẻ, làm hư hỏng hình ảnh Thiên Chúa. Họ ngoảnh mặt đi khỏi kẻ bần cùng, đàn áp kẻ sầu khổ, tâng bốc kẻ giầu sang, phán đoán bất công cho kẻ nghèo khó, họ đầy tràn tội lỗi. Hỡi các anh chị em, chớ gì anh chị em được cứu thoát khỏi tất cả những điều này.
Chương Sáu
1.Hãy tỉnh táo kẻo có ai dẫn anh chị em lạc xa đường Giảng huấn, vì lời giảng dậy của họ không bởi Thiên Chúa.
2. Nếu anh chị em có thể mang trọn ách của Chúa, anh chị em sẽ trọn hảo, nhưng nếu không thể, hãy làm những gì anh chị em có thể làm.
3. Về vấn đề ăn uống, hãy kiêng cữ bao nhiêu có thể, và những gì đã dâng cúng cho tà thần, hãy kiêng cữ hoàn toàn, vì đó là việc thờ cúng thần chết.
Chương Bảy
1. Về Phép Rửa tội, hãy rửa như sau:
Sau khi đã dạy bảo chuẩn bị, "hãy rửa tội nhân Danh Cha, và Con, và Thánh Thần, trong dòng nước chảy.
2. Nhưng nếu không có dòng nước chảy, có thể rửa cách khác, và nếu không thể dùng nước lạnh, có thể dùng nước ấm.
3. Nếu cách trước không được, hãy dùng cách sau bằng cách đổ nước ba lần trên đầu "Nhân Danh Cha và Con và Thánh Thần".
4. Nhưng trước khi rửa tội, người rửa tội và người được rửa tội hãy giữ chay, và những người khác cũng giữ chay, nếu có thể được. Anh chị em cũng bảo người được rửa tội giữ chay một hay hai ngày.
Chương Tám
1. Tuy nhiên, đừng để việc chay tịnh của anh chị em giống như của những kẻ giả hình, họ giữ chay thứ Hai và thứ Năm, nhưng anh chị em hãy giữ chay thứ Tư và thứ Sáu.
2. Anh chị em đừng cầu nguyện như những kẻ giả hình, nhưng như Chúa đã hướng dẫn trong Phúc âm. Anh chị em sẽ cầu nguyện thế này "Lạy Cha chúng con ở trên trời, nguyện Danh Cha cả sáng, Nước Cha trị đến, Ý Cha thể hiện dước đất cũng như trên trời. Xin cho chúng con lương thực từ bên trên. Và tha nợ chúng con như chúng con cũng tha những kẻ mắc nợ chúng con, xin đừng để chúng con sa những cám dỗ, nhưng giải thoát chúng con khỏi sự dữ" vì Cha là Đấng Toàn năng và vinh hiển muôn đời.
3. Mỗi ngày cầu nguyện ba lần như thế.
Chương Chín
1. Còn về lễ Tạ ơn (Eucharist). Anh chị em sẽ dâng lễ Tạ ơn như sau:
2. Trước hết, liên quan tới chén, "Cha chúng con, chúng con cảm tạ Cha vì rượu thánh của Davit con Cha mà Cha đã tỏ cho chúng con qua Đức Giêsu Con Cha, chúc tụng Cha vinh hiển muôn đời".
3. Còn liên quan tới việc bẻ bánh, "Cha chúng con, chúng con cảm tạ Cha vì sự sống và thông hiểu mà Cha đã tỏ cho chúng con qua Đức Giêsu Con Cha, chúc tụng Cha vinh hiển muôn đời".
4. Như bánh này được bẻ, bánh rải rác trên các đỉnh núi, và sau khi thu lại đã làm nên một, xin cho Giáo hội Cha được liên kết với nhau từ tận cùng trái đất lại trong Nước Cha, vì Cha là Chúa quyền năng và vinh hiển qua Đức Giêsu Kitô muôn đời.
5. Nhưng đừng để cho ai ăn và uống Thánh Thể với anh chị em, nếu chưa được rửa tội nhân Danh Chúa, vì như lời Chúa đã phán:"Đừng đem của thánh vứt cho chó".
Chương Mười
1. Sau khi lễ Tạ ơn đã hoàn tất, hãy theo cách sau mà tạ ơn:
2."Lạy Cha thánh, chúng con tạ ơn Cha, vì Danh Thánh Cha, Cha đã ngự vào lòng chúng con, vì sự hiểu biết, đức tin và sự bất tử, mà Cha đã tỏ cho chúng con qua Giêsu Con Cha, chúc tụng Cha vinh hiển muôn đời.
3. Lạy Cha là Chúa Toàn năng, Cha đã dựng nên vạn vật vì Danh Cha, Cha đã ban của ăn của uống cho loài người để được sinh sống, để chúng có thể cảm tạ Cha, nhưng đối với chúng con, Cha đã ban của ăn của uống thiêng liêng và sự sống đời đời qua Con Cha.
4. Vì tất cả những điều này, chúng con tạ ơn Cha, vì Cha toàn năng, vinh danh Cha đến muôn đời.
5. Lạy Cha, xin nhớ đến Giáo hội Cha mà giải thoát khỏi mọi sự dữ, và làm cho nên hoàn thiện trong tình yêu của Cha, qui tụ lại từ bốn phương trời, thánh hóa trong Nước Cha, mà Cha đã chuẩn bị cho, vì Cha là Đấng quyền năng và vinh hiển muôn đời.
6. Xin ban ơn xuống, xin cho đời này qua khỏi, "Chúc tụng Chúa của Davit". Nếu ai là thánh, hãy để cho đến, nếu ai không là thánh, hãy sám hối. Maranatha, xin Chúa đến. Amen.
7. Nhưng hãy để "các ngôn sứ" dâng lời tạ ơn như họ muốn.
Chương Mười Một
1. Vì thế, bất cứ ai đến với anh chị em và dạy những điều như đã nói trước đây, hãy tiếp nhận họ.
2. Nhưng nếu có những người độc ác đến và dạy giáo lý khác trái với giáo lý này, đừng nghe chúng. Nhưng nếu có ai dạy làm gia tăng sự công chính và sự nhận biết Chúa, hãy đón nhận họ như đón nhận Chúa.
3. Còn về công vụ "Các Tông đồ" và "Các Ngôn sứ", hãy theo giáo lý Phúc âm.
4. Hãy đón tiếp mỗi tông đồ đến với anh chị em như đón tiếp Chúa.
5. Nhưng vị ấy không nên ở quá một ngày, nếu cần, hãy để vị đó ở lại đến ngày thứ hai, nếu họ ở đến ngày thứ ba, họ là ngôn sứ giả.
6. Khi tông đồ ra đi, chỉ cung cấp cho họ đủ bánh ăn tới khi họ đến chỗ khác. Nếu họ hỏi xin tiền, đó là ngôn sứ giả.
7. Đừng thử thách hoặc đoán xét tiên tri nào giảng trong Thánh Thần, vì mọi tội sẽ được tha thứ, nhưng tội này sẽ không được tha.
8. Nhưng không phải ai nói trong Thánh Thần cũng là ngôn sứ cả đâu, chỉ có những người theo phẩm hạnh của Chúa. Cứ xem phẩm hạnh của họ mà biết họ là ngôn sứ thật hay giả.
9. Không ngôn sứ nào trong Thánh Thần lại dạy dọn bữa ăn, nếu dạy như thế, họ là ngôn sứ giả.
10. Ngôn sứ nào dạy chân lý mà không thực hành điều mình dạy, cũng là ngôn sứ giả.
11. Ngôn sứ nào đã chứng tỏ là ngôn sứ thật mà làm điều gì chủ ý làm ngoài mầu nhiệm Giáo hội (bao lâu ông còn giảng, anh chị em đừng làm điều họ làm) anh chị em không phải xét đoán, vì Chúa sẽ xét đoán họ. Các ngôn sứ ngày xưa cũng đã hành xử như thế.
12. Ai nói trong Thánh Thần:"Cho tôi tiền bạc" hoặc điều gì tương tự, đừng nghe họ xin. Nhưng nếu họ xin cho kẻ khác đang túng cực, đừng ai đoán xét họ.
Chương Mười Hai
1. Hãy tiếp đón những ai nhân Danh Chúa đến với anh chị em, sau khi thử nghiệm, anh chị em sẽ nhận ra họ thật hay giả.
2. Nếu ai tới với anh chị em như khách bộ hành, hãy giúp họ những gì có thể giúp, nhưng không để cho họ lưu lại với anh chị em hơn hai hay ba ngày, trừ khi cần thiết.
3. Nhưng nếu họ muốn lưu lại nơi anh chị em, và họ là người làm nghề thủ công, hãy để họ làm lấy mà ăn.
4. Còn nếu họ không biết nghề nghiệp gì, tùy lương tâm mà cung cấp cho họ, vì không có tín hữu nào ở nhưng không giữa anh chị em.
5. Nhưng nếu họ không đồng ý làm như vậy, họ đổi chác Danh Chúa Kitô , hãy coi chừng những kẻ ấy.
Chương Mười Ba
1. Mọi ngôn sứ chân thật muốn ở lại nơi anh chị em, họ đáng được có của ăn.
2. Các thầy chân thật cũng vậy, cũng như những người làm việc đáng được của ăn.
3. Đúng ra, hãy lấy những hoa quả đầu mùa của bàn ép nho và mùa màng, của đoàn vật chiên bò đem cho các ngôn sứ, vì họ là những thầy cả thượng phẩm của anh chị em.
4. Nhưng nếu anh chị em không có ngôn sứ, hãy đem những của ấy cho người nghèo.
5. Nếu anh chị em làm bánh, hãy lấy phần chia đầu tiên đem đi cho theo lề luật.
6. Cũng vậy, khi anh chị em mở bình rượu hoặc hũ dầu, hãy đem phần chia trước tiên cho các ngôn sứ.
7. Tiền bạc, quần áo và những gì anh chị em có cũng làm như thế, hãy đem phần chia đầu như anh chị em thấy là tốt nhất cho theo lề luật.
Chương Mười Bốn
1. Trong Ngày của Chúa, sau khi đã tụ họp nhau, hãy bẻ bánh và dâng lễ Tạ ơn, trước tiên hãy xưng thú những xúc phạm của anh chị em, để hy tế của anh chị em được trong sạch.
2. Nhưng đừng để ai đã cãi cọ với người thân cận tham dự với anh chị em khi họ chưa hòa giải, kẻo của lễ của anh chị em ra nhơ bẩn.
3. Vì Chúa đã phán:"Mọi nơi mọi lúc, hãy dâng lên Ta hy lễ tinh sạch, vì Ta là Vua Cả", và Ngài cũng phán:"Danh Ta cao sang giữa muôn dân".
Chương Mười Lăm
1.Ngoài ra, hãy đầu phiếu, chính anh chị em lựa chọn các giám mục và các phó tế xứng đáng trước mặt Chúa, là những người khiêm hạ, không tham lam, trung tín và phải được thử thách kỹ càng, vì họ sẽ phục vụ anh chị em trong nhiệm vụ các ngôn sứ và các thầy dậy.
2. Vì vậy, đừng khinh chê họ, vì họ là những người đáng kính nơi anh chị em, cùng với các ngôn sứ và các thầy dậy.
3. Hãy sửa bảo nhau, không phải trong giận dữ nhưng trong bình tĩnh, như anh chị em biết điều đó trong Phúc âm. Đừng để ai đã làm hại người thân cận nói với ai, cũng không cho họ nghe trước khi họ hối cải.
4. Hãy dâng lời cầu nguyện, của bố thí và làm mọi việc theo Phúc âm của Chúa.
Chương Mười Sáu
1."Hãy canh chừng" sự sống của anh chị em, "hãy giữ đèn của anh chị em" không bị tắt, hoặc đai lưng không thắt chặt, nhưng hãy sẵn sàng, vì anh chị em không biết giờ Chúa sẽ đến.
2. Hãy năng đến với nhau, và tìm kiếm những gì thuộc phần hồn anh chị em, vì tất cả thời giờ nắm giữ đức tin sẽ không ích lợi cho anh chị em, nếu giờ sau hết anh chị em không được thấy là trọn lành.
3. Vì trong những ngày cuối, các ngôn sứ giả và những kẻ dụ dỗ sẽ gia tăng, chiên sẽ trở thành sói, bác ái trở thành ghen ghét.
4. Vì như tình trạng vô kỷ luật gia tăng, người ta sẽ ghen ghét nhau, hành hạ nhau, phản bội nhau, và rồi Kẻ Lừa dối của thế gian sẽ xuất hiện, và dù nó đã là con cái Chúa, nó sẽ làm những dấu lạ điềm thiêng, và thế gian sẽ được trao vào tay nó, nó sẽ làm những chuyện hãi hùng như chưa từng thấy từ khi tạo dựng trời đất.
5. Rồi mọi người đã được tạo dựng sẽ đến cùng lửa phán xét, nhiều người sẽ bị gương mù và bị tiêu diệt, nhưng những ai trung thành giữ đức tin của mình sẽ được cứu rỗi ngay từ chính sự nguyền rủa.
6. Và rồi những dấu hiệu của Chân Lý sẽ xuất hiện, trước hết là dấu hiệu của lộn xộn trời đất, thứ đến là dấu hiệu của tiếng loa, thứ ba là kẻ chết sống lại.
7. Không phải sự sống lại của mọi người, nhưng như đã nói" Chúa sẽ đến và các Thánh của Chúa cũng đến với Chúa".
8. Rồi thế gian sẽ thấy Chúa đến trong các đám mây trên trời.
(FW, chiều lạnh 18 tháng Giêng 1994 Trên lầu nhà Fatima- ĐQ).
