HỌC HỎI SỨ ĐIỆP NGÀY THẾ GIỚI TRUYỀN THÔNG XÃ HỘI LẦN THỨ 59

WHĐ (04/4/2025) – Sau đây là một số câu hỏi và trả lời giúp tìm hiểu sứ điệp ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 59.

1. Chủ đề của sứ điệp cho ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 59 là gì?

Chủ đề của sứ điệp cho ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 59 là “Hãy chia sẻ niềm hy vọng trong tâm hồn anh chị em cách hiền hòa”.

2. Sứ điệp này được Đức Giáo hoàng gửi đi trong bối cảnh nào của thế giới hôm nay?

Sứ điệp này được Đức Giáo hoàng gửi đi trong bối cảnh của thời đại chúng ta, một thời đại được định hình bởi rất nhiều những thông tin sai lệch và phân cực, khi một số trung tâm quyền lực kiểm soát khối lượng dữ liệu và thông tin khổng lồ chưa từng có.

Sứ điệp này cũng được gửi đi trong bối cảnh của Năm thánh 2025, nên Đức Giáo hoàng muốn mời gọi mọi người trở thành những “nhà truyền thông của hy vọng”. Ngài đặc biệt ngỏ lời với các nhà báo và các nhà truyền thông, là những người đang can đảm nỗ lực thể hiện trách nhiệm cá nhân và tập thể của mình vào trọng tâm truyền thông.

3. Tại sao Đức Giáo hoàng nhắc nhở phải giải trừ vũ khí trong truyền thông?

Đức Giáo hoàng mời gọi mọi người lưu tâm giải trừ vũ khí trong truyền thông vì ngày nay, truyền thông rất thường tạo ra không phải là niềm hy vọng, mà là nỗi sợ hãi và tuyệt vọng, định kiến và oán giận, cuồng tín và thậm chí là hận thù.

Nó rất thường xuyên đơn giản hóa thực tế để kích động những phản ứng theo bản năng; nó sử dụng từ ngữ như lưỡi dao; nó thậm chí sử dụng thông tin giả hoặc bị bóp méo cách khéo léo để gửi những thông điệp nhằm kích động, khiêu khích hoặc gây tổn thương.

Các chương trình trò chuyện trên truyền hình, cũng như các cuộc tấn công bằng lời nói trên mạng xã hội, đang có nguy cơ tạo ra sự thắng thế của mô hình cạnh tranh, đối lập, thống trị, sở hữu, và thao túng dư luận.

Cần phải thanh lọc truyền thông khỏi thói hung hăng và giản lược thực tế thành những khẩu hiệu chống đối nhau như thế.

4. Đức Giáo hoàng nói gì về những người lập trình để “phân-tán-sự-chú-ý”?

Đức Giáo hoàng lưu ý về một hiện tượng rất đáng lo ngại, đó là có những người sử dụng các hệ thống kỹ thuật số mà lập trình để “phân-tán-sự-chú-ý” của người dùng, với mục đích “định hình mọi người theo logic của thị trường, làm thay đổi nhận thức về thực tại” dẫn đến sự phân rẽ các mối quan tâm, làm xói mòn nền tảng đời sống cộng đồng, mất khả năng cùng hướng tới lợi ích chung, không còn lắng nghe nhau để thấu hiểu quan điểm của nhau nữa, dẫn đến việc loại trừ nhau; rồi để khẳng định bản thân, người ta còn tìm cách xác định một “kẻ thù” để tấn công.

Nhưng khi biến người khác thành “kẻ thù”, phớt lờ tha nhân và phẩm giá của họ để chế giễu và nhạo báng họ, người ta cũng đánh mất khả năng gieo niềm hy vọng.

Như vậy, mọi xung đột “bắt đầu khi khuôn mặt của từng cá nhân mờ nhạt và biến mất”. Đức Giáo hoàng kêu gọi mọi người không được đầu hàng não trạng này.

5. Tại sao Đức Giáo hoàng nói: Hy vọng không phải là điều dễ dàng?

Hy vọng không phải là điều dễ dàng vì người ta chỉ có khả năng hy vọng khi có đủ can đảm không cậy dựa vào những ảo tưởng dối trá mà họ từng xem là nơi an toàn vì nhầm lẫn đó là hy vọng.

Hy vọng là mạo hiểm trên mọi sự mạo hiểm, là một nhân đức kín ẩn, đòi sự bền bỉ và kiên nhẫn.

Cho dù phải mạo hiểm như thế, các Kitô hữu cũng luôn cần phải nhớ rằng: hy vọng không phải là một tuỳ chọn, mà là một điều kiện cần thiết phải có, vì niềm hy vọng này giúp họ có khả năng thay đổi cuộc sống. Hy vọng không phải là sự lạc quan thụ động, mà ngược lại, đây là một nhân đức “năng động”: “Người có hy vọng thì sẽ sống khác, sẽ được ban tặng món quà quý giá là một cuộc sống mới”.

6. Thư thứ nhất của Thánh Phêrô nói gì về niềm hy vọng?

Thư thứ nhất của Thánh Phêrô (3,15-16) nói: “Hãy tôn Người làm Chúa ngự trị trong lòng anh em. Hãy luôn sẵn sàng trả lời cho bất cứ ai chất vấn về niềm hy vọng của anh em. Nhưng phải trả lời cách hiền hoà và với lòng kính trọng.”

7. Ba thông điệp mà chúng ta có thể rút ra từ những lời dạy của Thánh Phêrô về niềm hy vọng là gì?

Thứ nhất, niềm hy vọng của các Kitô hữu có khuôn mặt của Đức Giêsu Phục Sinh, Đấng luôn hiện diện với chúng ta qua ân sủng Thánh Thần, giúp ta luôn hy vọng ngay cả khi không còn gì để hy vọng, giúp ta nhận ra sự thiện hảo vẫn âm thầm hiện diện ngay cả khi xem ra đã mất hết mọi sự khác.

Thứ hai, chúng ta luôn sẵn sàng giải thích niềm hy vọng trong lòng mình “cho bất cứ ai” đòi hỏi điều này - giải thích không chỉ bằng những lời “nói về” Thiên Chúa, mà còn phản chiếu vẻ đẹp tình yêu của Ngài trong cách sống của mình và trải nghiệm mọi sự theo cách thức mới.

Thứ ba, chúng ta phải trả lời về niềm hy vọng “với thái độ hiền hòa và lòng kính trọng”, thấm đẫm nét hiền lành và gần gũi, như một cuộc trò chuyện giữa những người bạn đồng hành trên đường đi.

8. Đức Giáo hoàng đã mơ ước gì về một nền truyền thông gắn liền với hy vọng?

Đức Giáo hoàng mơ ước về một nền truyền thông có thể làm cho mọi người trở thành “những người hành hương của hy vọng”:

- biết  đi bên nhau và khích lệ nhau hy vọng trong những thời điểm khó khăn;

- biết nói với trái tim, để khơi lên thái độ cởi mở và thân thiện chứ không phải là phòng vệ và giận dữ;

- biết hướng đến vẻ đẹp và hy vọng, ngay cả giữa những tình huống xem ra tuyệt vọng nhất, để tạo ra sự dấn thân, đồng cảm và quan tâm đến tha nhân;

- biết nhận ra phẩm giá của mỗi con người, và làm việc cùng nhau để chăm sóc ngôi nhà chung của nhân loại;

- biết mang đến lý do để hy vọng, làm cho người khác vui lên, chứ không gieo rắc ảo tưởng hay sợ hãi, không tự đề cao và quy ngã, không lớn tiếng với người khác để họ phải nghe mình nói;

- biết giúp cho người khác được tham gia, được đến gần, được chạm đến phần tốt đẹp nhất của chính họ.

9. Năm thánh 2025 khơi dậy niềm hy vọng mang tính xã hội như thế nào?

Năm thánh 2025 bao hàm nhiều ý nghĩa xã hội khi thúc đẩy chúng ta:

- diễn tả lòng thương xót và niềm hy vọng dành cho những ai đang sống trong cảnh tù đày;

- gần gũi và dịu dàng với những người đau khổ và bị gạt ra bên lề xã hội;

- kiến tạo hòa bình, hướng đến những con đường đối thoại;

- khám phá và chia sẻ nhiều câu chuyện về lòng tốt ẩn giấu trong các bản tin,

10. Trước những thành tựu kỳ diệu của công nghệ, Đức Giáo hoàng mời gọi mọi người chăm sóc trái tim của mình như thế nào?

Trước những thành tựu kỳ diệu của công nghệ, Đức Giáo hoàng mời gọi mọi người chăm sóc trái tim của mình bằng cách:

- Sống hiền hòa và không quên khuôn mặt của người khác;

- Tìm cách nói với trái tim của những người mình phục vụ khi làm việc;

- Không để những phản ứng bản năng dẫn dắt hoạt động truyền thông của mình;

- Luôn gieo hy vọng, ngay cả khi khó khăn, ngay cả khi phải trả giá, ngay cả khi dường như không mang lại kết quả;

- Nỗ lực thúc đẩy một nền truyền thông có thể chữa lành những vết thương nhân loại;

- Dọn chỗ cho niềm tin chân thành, kiên cường, không khuất phục trước sự tàn phá của cuộc đời, nhưng bừng nở và phát triển ở những nơi không ngờ nhất;

- Thực hiện một nền truyền thông không gây hấn;

- Lan tỏa văn hóa chăm sóc, xây những nhịp cầu và phá bỏ những rào cản hữu hình lẫn vô hình của thời đại;

- Kể những câu chuyện thấm đẫm niềm hy vọng;

- Quan tâm đến vận mệnh chung của nhân loại, và nỗ lực cùng nhau viết nên lịch sử cho tương lai.

Nguồn: hdgmvietnam.com