Bài giảng của ĐTC. Lêô XIV trong Thánh Lễ Năm Thánh của các Gia đình, Trẻ em, Ông bà và Người Cao tuổi

Trong bài giảng, Đức Thánh Cha khích lệ các thế hệ trong gia đình: cha mẹ hãy làm gương cho con bằng cách sống trung thực, dạy con tự do qua vâng phục và phát triển điều tốt nơi chúng. Ngài nhắn nhủ con cái biết ơn cha mẹ qua lời “cảm ơn” – cách giữ điều răn “thảo kính cha mẹ”. Với ông bà, người cao tuổi, Ngài kêu gọi họ canh thức trên gia đình bằng sự khôn ngoan, cảm thông, khiêm tốn và kiên nhẫn – những phẩm chất quý giá tích lũy qua năm tháng.

Bài giảng của Đức Thánh Cha trong Thánh lễ Năm Thánh của các Gia đình, Trẻ em, Ông bà và Người Cao tuổi

Chúng ta vừa nghe Tin Mừng cho thấy Chúa Giêsu, trong Bữa Tiệc Ly, cầu nguyện cho chúng ta (x. Ga 17,20): Ngôi Lời Thiên Chúa, đã trở nên người, nay đã gần đến cuối cuộc đời trần thế, vẫn luôn nghĩ về chúng ta, về những người anh em của Ngài, trở thành nguồn phúc lành, lời cầu nguyện và lời ca tụng Chúa Cha, nhờ sức mạnh của Thánh Thần. Và chúng ta, khi bước vào trong lời cầu nguyện của Chúa Giêsu, sẽ tràn đầy sự ngạc nhiên và niềm tin, đồng thời cũng bị cuốn vào chính tình yêu của Ngài trong một công cuộc vĩ đại, liên quan đến toàn thể nhân loại.

Thật vậy, Đức Kitô cầu xin để tất cả chúng ta “nên một” (x. Ga 17,21). Đây là điều thiện hảo lớn lao nhất mà chúng ta có thể ước mong, bởi vì sự hiệp nhất phổ quát này thể hiện nơi các thụ tạo sự hiệp thông tình yêu vĩnh cửu, chính là bản chất của Thiên Chúa: như Chúa Cha là Đấng ban sự sống, Chúa Con là Đấng đón nhận, và Chúa Thánh Thần là Đấng sẻ chia sự sống ấy.

Chúa không muốn chúng ta, để trở nên hiệp nhất, bị hòa tan vào một khối vô danh, như một đám đông mơ hồ, nhưng Người mong chúng ta nên một: «Như Cha ở trong Con và Con ở trong Cha, để họ cũng nên một trong chúng ta» (x. Ga 17,21). Sự hiệp nhất mà Chúa Giêsu cầu nguyện là một sự hiệp thông, được đặt nền trên chính tình yêu mà Thiên Chúa yêu thương – tình yêu mà từ đó sự sống và ơn cứu độ được trao ban cho thế giới. Và như thế, sự hiệp nhất trước tiên là một hồng ân, mà chính Chúa Giêsu mang đến cho chúng ta. Thật vậy, từ trái tim nhân loại của Người, Con Thiên Chúa hướng về Chúa Cha mà thưa rằng:
«Con ở trong họ và Cha ở trong Con, để họ được hoàn toàn nên một, và để thế gian nhận biết rằng Cha đã sai Con và đã yêu thương họ như đã yêu thương Con» (x. Ga 17,23).

Chúng ta lắng nghe những lời này trong sự ngưỡng mộ: Chúa Giêsu đang mạc khải rằng Thiên Chúa yêu thương chúng ta như chính Người. Chúa Cha không yêu chúng ta ít hơn Con Một của Ngài, nghĩa là yêu thương vô biên. Thiên Chúa không yêu thương ít hơn, bởi vì Ngài yêu trước, yêu trước hết! Chính Chúa Kitô làm chứng điều này khi thưa với Chúa Cha: «Cha đã yêu con trước khi tạo thành thế gian» (x. Ga 17,24). Thật vậy, trong lòng thương xót của Người, Thiên Chúa luôn muốn ôm lấy mọi người trong vòng tay của mình, và chính sự sống của Người, được trao ban cho chúng ta trong Đức Kitô, làm cho chúng ta nên một, hiệp nhất với nhau.

Việc lắng nghe Tin Mừng hôm nay, trong dịp Năm Thánh dành cho các Gia đình và Trẻ em, cho các Ông Bà và Người cao tuổi, làm tâm hồn chúng ta tràn đầy niềm vui.

Anh chị em thân mến, chúng ta đã lãnh nhận sự sống trước khi mình kịp ước muốn nó. Như Đức Thánh Cha Phanxicô đã dạy: «Mọi người đều là con cái, nhưng không ai trong chúng ta chọn được việc sinh ra» (Kinh Truyền Tin, ngày 1 tháng 1 năm 2025). Không chỉ vậy, ngay từ lúc chào đời, chúng ta đã cần đến người khác để sống – tự mình, chúng ta không thể tồn tại: chính người khác đã cứu sống chúng ta, chăm sóc cho thân xác và cả linh hồn chúng ta. Do đó, tất cả chúng ta sống nhờ vào một mối tương quan – một liên kết tự do và giải thoát, của tình người và sự chăm sóc lẫn nhau.

Đúng là đôi khi tình người này bị phản bội. Chẳng hạn, mỗi khi người ta nhân danh tự do để tước đoạt sự sống thay vì trao ban nó, để làm tổn thương thay vì cứu giúp. Tuy nhiên, ngay cả trước sự dữ, chia rẽ và bạo lực, Chúa Giêsu vẫn tiếp tục cầu nguyện với Chúa Cha cho chúng ta, và lời cầu nguyện của Người như dầu xoa dịu các vết thương, trở thành lời loan báo tha thứ và hòa giải cho tất cả mọi người. Chính lời cầu nguyện ấy mặc khải ý nghĩa sâu xa nhất của những giây phút sáng ngời tình yêu thương giữa cha mẹ, ông bà, con cái. Và đó là điều chúng ta muốn loan báo cho thế giới: chúng ta ở đây để nên “một” như Chúa mong chúng ta “nên một”, trong các gia đình và tại nơi mình sống, làm việc, học tập: khác biệt mà nên một, đông đảo mà nên một, luôn luôn, trong mọi hoàn cảnh và mọi giai đoạn của cuộc đời.

Anh chị em thân mến, nếu chúng ta yêu thương nhau như thế, đặt nền tảng nơi Đức Kitô, Đấng là “Alpha và Omega”, “Khởi đầu và Tận cùng” (x. Kh 22,13), thì chúng ta sẽ là dấu chỉ bình an cho mọi người, trong xã hội và trên thế giới. Và chúng ta đừng quên: từ gia đình mà tương lai của các dân tộc được sinh ra.

Trong những thập niên gần đây, chúng ta đã nhận được một dấu chỉ vừa tràn đầy niềm vui vừa đầy suy tư: đó là việc Giáo hội tuyên phong Chân phước và Hiển Thánh cho các đôi vợ chồng, không phải riêng lẻ, nhưng cùng nhau, như các đôi bạn đời. Tôi nghĩ đến Louis và Zélie Martin, cha mẹ của Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu; cũng như Chân phước Luigi và Maria Beltrame Quattrocchi, sống đời gia đình tại Rôma trong thế kỷ trước. Và cũng đừng quên gia đình người Ba Lan Ulma: cha mẹ và các con được hợp nhất trong tình yêu và tử đạo. Tôi đã nói rằng đây là một dấu chỉ đáng suy nghĩ. Thật vậy, khi nêu gương các đôi vợ chồng thánh thiện, Giáo hội đang nói với chúng ta rằng thế giới hôm nay cần đến giao ước hôn nhân để có thể nhận biết và đón nhận tình yêu của Thiên Chúa, và để vượt thắng – bằng sức mạnh tình yêu hiệp nhất và hòa giải – mọi thế lực gây chia rẽ các mối tương quan và xã hội.

Vì thế, với trái tim đầy lòng biết ơn và hy vọng, tôi xin nói với anh chị em – những người sống đời hôn nhân:

Hôn nhân không phải là một lý tưởng, nhưng là quy luật của tình yêu chân thật giữa người nam và người nữ: một tình yêu trọn vẹn, trung tín, sinh hoa trái (x. Thánh Phaolô VI, Thông điệp Humanae Vitae, số 9). Khi làm cho hai người trở nên một thân thể, tình yêu này cũng làm cho họ có khả năng – theo hình ảnh Thiên Chúa – trao ban sự sống.

Vì vậy, tôi khích lệ anh chị em hãy là gương mẫu sống động cho con cái mình, bằng cách sống đúng như những gì anh chị em mong muốn nơi chúng: dạy dỗ chúng sống tự do thông qua sự vâng phục, luôn tìm kiếm điều tốt nơi chúng và cách để phát triển điều đó.
Còn các con, hãy biết ơn cha mẹ mình: biết nói “cảm ơn” vì món quà sự sống, và vì tất cả những gì đi kèm theo đó mỗi ngày – đó là cách đầu tiên để giữ điều răn: “hãy thảo kính cha mẹ” (x. Xh 20,12).
Cuối cùng, với các ông bà và người cao tuổi thân yêu, tôi khuyên anh chị em hãy canh thức trên những người thân yêu, với sự khôn ngoan và cảm thông, với khiêm tốn và kiên nhẫn, những điều mà tuổi đời đã dạy cho anh chị em.

Trong gia đình, đức tin được truyền lại cùng với sự sống, từ thế hệ này sang thế hệ khác: được chia sẻ như lương thực trên bàn ăn và như tình cảm trong tim. Gia đình như thế trở thành nơi đặc biệt để gặp gỡ Chúa Giêsu, Đấng luôn yêu thương và muốn điều tốt nhất cho chúng ta.

Và tôi muốn nói thêm một điều cuối cùng.
Lời cầu nguyện của Con Thiên Chúa, Đấng luôn nâng đỡ niềm hy vọng của chúng ta trên hành trình cuộc sống, cũng nhắc chúng ta rằng một ngày kia, tất cả chúng ta sẽ nên “một” (unum – x. Thánh Augustinô, Bài giảng trên Thánh vịnh 127): nên một trong Đấng Cứu Độ duy nhất, được ôm ấp trong tình yêu vĩnh cửu của Thiên Chúa.
Không chỉ chúng ta, mà còn cả cha mẹ, ông bà, anh chị em và con cái của chúng ta – những người đã đi trước chúng ta trong ánh sáng của lễ Vượt Qua vĩnh cửu – mà hôm nay chúng ta cảm nhận như đang hiện diện nơi đây, cùng với chúng ta, trong giây phút hân hoan này.

Nguồn: vaticannews.va/vi