Bài Giảng Chúa Nhật I Mùa Vọng - Năm A

Kính thưa cộng đoàn Phụng vụ!

Hôm nay, với Thánh Lễ đầu tiên của Chúa Nhật I Mùa Vọng, chúng ta chính thức bước vào một Năm Phụng Vụ mới của Hội Thánh. Giống như việc chúng ta đóng lại một cuốn sách đã qua để mở ra một cuốn sách mới đầy ắp hy vọng, Hội Thánh mời gọi mỗi người chúng ta làm mới lại hành trình đức tin, bước vào một chu kỳ ân sủng mới.

Mùa Vọng là thời gian thiêng liêng để chúng ta chuẩn bị tâm hồn cử hành trọn vẹn mầu nhiệm Chúa đến. Đó là kỷ niệm Ngôi Lời đã nhập thể làm người trong quá khứ (Lễ Giáng Sinh), là hướng lòng về Ngày Chúa Kitô trở lại trong vinh quang để hoàn tất Nước Thiên Chúa trong tương lai, và đồng thời, là nhận ra cũng như sẵn sàng đón Chúa viếng thăm chúng ta trong hiện tại, qua Lời Chúa, Thánh Thể và qua những người anh chị em chung quanh. Toàn bộ ba bài đọc hôm nay đều hội tụ trong một lời mời gọi thiết yếu duy nhất: “Hãy tỉnh thức và sẵn sàng!”

Lời Chúa mời gọi chúng ta bắt đầu hành trình chuẩn bị tâm hồn này bằng một viễn cảnh rạng ngời từ Tiên tri Isaia: Ngài tiên báo về Nước Thiên Chúa, nơi chiến tranh và thù hận bị xóa bỏ. Tại đó, “Họ sẽ lấy gươm mà rèn nên lưỡi cày, lấy giáo rèn nên lưỡi liềm. Nước này không còn tuốt gươm ra đánh nước kia nữa...” Đây chính là hình ảnh trọn vẹn của Bình An đích thực, nơi mọi năng lượng được chuyển từ mục đích hủy diệt sang mục đích kiến tạo.

Lời loan báo này mời gọi chúng ta xây dựng Nước Trời đó ngay từ bây giờ, trong chính cuộc sống hàng ngày. Chúng ta phải "rèn gươm thành lưỡi cày" trong tâm hồn mình: thay vì sự bực tức, giận hờn là sự cảm thông; thay vì những lời nói cay nghiệt là lời động viên, xây dựng; thay vì thời gian lười biếng là thời gian cầu nguyện và làm việc bác ái. Tiên tri kết thúc bằng lời thúc giục: “Hỡi nhà Giacóp, hãy đến, và chúng ta hãy bước đi trong ánh sáng của Chúa.”

Nếu Isaia kêu gọi nhìn về hy vọng tương lai, thì Thánh Phaolô thúc giục chúng ta hành động mạnh mẽ trong hiện tại: “Thời này là lúc chúng ta phải thức dậy. Vì giờ đây, phần rỗi chúng ta gần đến... Chúng ta hãy từ bỏ những hành vi ám muội và mang khí giới ánh sáng.” Phaolô tuyên bố: Đêm sắp tàn, Ngày gần đến! Sự cứu rỗi đã đến gần hơn bao giờ hết, nên chúng ta không được phép ngủ say trong tội lỗi. Chúng ta phải từ bỏ những hành vi của bóng tối như say sưa, dâm đãng, ganh tị, và điều quan trọng nhất: “Nhưng hãy mặc lấy Chúa Giêsu Kitô.” "Mặc lấy Chúa Kitô" là một hành động cụ thể, là việc chúng ta cố gắng sống theo tư tưởng, lời nói và hành động của Ngài mỗi ngày. Mùa Vọng là thời điểm để làm sạch chiếc áo tâm hồn mình qua Bí Tích Hòa Giải và nuôi dưỡng đời sống nội tâm qua Lời Chúa.

Cuối cùng, Chúa Giêsu trong bài Phúc Âm đã dùng hình ảnh Đại Hồng Thủy để làm rõ lời mời gọi tỉnh thức: Người ta trong thời ông Nô-ê vẫn ăn uống, dựng vợ gả chồng một cách bình thường, nhưng họ đã quên mất điều quan trọng nhất là lời cảnh báo của Thiên Chúa. Sự nguy hiểm không nằm ở việc làm những điều đời thường, mà là ở chỗ mải mê với chúng đến nỗi quên đi sự hiện diện của Chúa và mục đích tối hậu của đời mình.

Vậy, Tỉnh Thức là gì? Tỉnh thức là giữ cho tâm hồn luôn trong trạng thái ân sủng, sẵn sàng. Tỉnh thức là luôn trung tín chu toàn bổn phận của mình: hoàn thành công việc, bổn phận gia đình, trách nhiệm xã hội với lòng yêu mến và ý ngay lành. Tỉnh thức còn thể hiện qua sự hăng say Thực Hành Bác Ái, bởi “Khi các con làm cho một trong những anh em bé mọn nhất của Ta đây, là các con đã làm cho chính Ta vậy.”

Để cụ thể hóa sự tỉnh thức và sẵn sàng này, chúng ta hãy nhìn vào một câu chuyện thực tế về Caritas Giáo phận Thanh Hóa mà tôi muốn chia sẻ. Caritas Thanh Hóa luôn chú trọng đến chương trình “Mái Ấm Tình Thương” và các dự án nhân đạo dài hạn. Đây là hành động “tỉnh thức” trước những nhu cầu cơ bản, bền vững của người nghèo.

Tôi nhớ câu chuyện về một gia đình anh chị em dân tộc ở miền núi, sống trong căn nhà vách nứa, mái tranh đã mục nát. Căn nhà không chỉ nguy hiểm khi mưa bão, mà còn là nỗi ám ảnh, lo lắng triền miên cho gia đình. Cha giám đốc và các cộng tác viên Caritas đã không chờ đến khi tai họa ập đến làm sập mái nhà, họ đã "tỉnh thức" để nhìn thấy nỗi khổ thầm kín đó.

Ngay khi có nguồn quỹ từ các ân nhân, Caritas Thanh Hoá đã nhanh chóng thẩm định và khởi công xây dựng một “Mái Ấm Tình Thương” khang trang, kiên cố. Khi ngôi nhà hoàn thành và được trao tặng, gia đình ấy không chỉ có một nơi trú ngụ vững chắc cho thân xác, mà còn có một sự bình an lớn lao trong tâm hồn, giúp họ an tâm hơn để làm ăn và nâng cao chất lượng cuộc sống. Sự “sẵn sàng” và chủ động của Caritas Thanh Hoá đã đến đúng lúc và đúng chỗ, vượt lên trên việc cứu trợ khẩn cấp.

Anh chị em thân mến, đó chính là ý nghĩa của việc "Tỉnh Thức và Sẵn Sàng" trong Mùa Vọng! Caritas Thanh Hoá đã "mặc lấy Chúa Kitô" khi họ chủ động chăm lo cho nhu cầu cơ bản, lâu dài của người nghèo. Họ đã "tỉnh thức" khi nhận ra nhu cầu của anh em mình trước khi họ phải lên tiếng than van.

Phần chúng ta, những người giáo dân, cũng được mời gọi sống Mùa Vọng bằng những hành động yêu thương và công lý như vậy. Đó là cách duy nhất để đảm bảo rằng khi Chúa đến bất ngờ, Ngài sẽ thấy chúng ta đang làm công việc của Ngài và chúng ta sẽ được "tiếp nhận" thay vì "bị bỏ rơi".

Năm Phụng Vụ mới đã bắt đầu. Trong Mùa Vọng này, chúng ta hãy tự hỏi: Nếu Chúa đến vào lúc này, Ngài sẽ thấy tôi đang làm gì? Ngài có thấy tôi đang rèn gươm thành lưỡi cày trong lời nói và hành động? Ngài có thấy tôi đang mặc lấy ánh sáng của sự thánh thiện, hay vẫn còn chìm đắm trong bóng tối của ích kỷ và tội lỗi?

Hãy quyết tâm sống Mùa Vọng này bằng việc cầu nguyện sốt sắng hơn để nghe được Lời Chúa. Hãy thống hố, ăn năn và xưng thú tội lỗi để mặc lấy Chúa Giêsu Kitô. Và hãy ra sức làm việc bác ái cụ thể để giữ cho tâm hồn luôn sẵn sàng.

Xin Chúa Giêsu ban cho chúng ta ơn tỉnh thức và sẵn sàng để Mùa Vọng này không trôi qua một cách vô ích, nhưng là một hành trình hoán cải sâu sắc, giúp chúng ta trở nên xứng đáng đón mừng Ngài ngự đến trong vinh quang. Amen.

Linh mục Phaolô Nguyễn Văn Thường

Giám đốc Caritas Thanh Hoá