CHÚA NHẬT XXII THƯỜNG NIÊN NĂM B

Tv 14, 2.3.4.5

Bối cảnh

Thánh vịnh 14 là một trong số thánh vịnh của Đavít. Lời của Thánh vịnh phác họa trước mắt chúng ta một cảnh tượng những đoàn khách hành hương đang tiến vào Giê-ru-sa-lem để cử hành nghi lễ phụng tự kính Thiên Chúa. Trước khi bước vào cửa Đền, họ hỏi các thầy tư tế Lê-vi về điều kiện để có thể bước vào Đền thờ tham dự nghi lễ phụng tự. Các tư tế từ trong Đền thờ vọng ra câu trả lời với những điều kiện luân lý bắt buộc phải có nơi những kẻ thờ phượng Thiên Chúa.

Bố cục và Ý nghĩa

Thánh vịnh 14 là một thánh vịnh rất gắn với vọn vẹn 5 câu, được chia thành 3 phần:

Phần I: là một câu hỏi (c. 1)

Phần II: là câu trả lời (cc. 2-5b)

Phần III: là lời hứa (c. 5c)

Phần đầu của Thánh vịnh khởi đi với một câu hỏi kép về điều kiện cần thiết của những kẻ thờ phượng Thiên Chúa phải có để được tiếp nhận vào trong Đền thờ: “Lạy Chúa, ai được vào ngụ trong nhà Chúa, được ở trên núi thánh của Ngài?” (Tv 14,1)

Phần II từ câu 2 đến câu 5b là câu trả lời của các thầy tư tế Lê-vi dành cho những kẻ đến thờ phượng Thiên Chúa. Điểm đáng chú ý nơi Thánh vịnh này là những điều kiện cần thiết được đưa ra không tập trung vào những quy định về luật thanh sạch bên ngoài, nhưng là đời sống đạo đức luân lý xuất phát từ một lương tâm trong sạch vẹn toàn. Những điều kiện luân lý được đưa ra dựa trên nền tảng của mối tương quan mật thiết giữa con người với Thiên Chúa và giữa con người với nhau; mối tương quan đối nhân được hình thành trên nền tảng của mối tương quan đối thần. Trước hết, trong mối tương quan đối thần, những kẻ thờ phượng Thiên Chúa phải có: lương tâm vẹn toàn, ngay thẳng, không gian dối. Thứ đến, trong mối tương quan đối nhân, những kẻ tôn thờ Thiên Chúa phải sống công bằng và tôn trọng phẩm giá của người khác: miệng lưỡi chẳng vu oan, không làm hại người nào, chẳng làm ai nhục nhã, coi khinh phường gian ác, trọng ai kính Chúa Trời, lỡ thề mà bị thiệt, thì cũng chẳng rút lời, cho vay không đặt lãi, chẳng nhận quà hối lộ mà hại đến người ngay. Kết thúc Thánh vịnh là một lời hứa và cũng là một lời khẳng định chắc chắn: “Phàm ai làm những điều này không hề nao núng chuyển lay bao giờ.”

Truyền Thống

Trong Truyền thống mạc khải, chủ đề mà Thánh vịnh trình bày cũng được tìm thấy nơi những lời giảng dạy của các Ngôn sứ. Đó là sự kết hợp giữa đức tin và đời sống, giữa cầu nguyện và thi hành lề luật, giữa thờ phượng và công bình xã hội. Một ví dụ điển hình được tìm thấy trong lời sấm ngôn sứ A-mốt chống lại kiểu phụng tự hình thức như sau: “Lễ lạt của các ngươi, ta chán ghét khinh thường; hội hè của các ngươi, Ta chẳng hề thích thú, các ngươi có dâng lên Ta của lễ toàn thiêu… những lễ vật của các ngươi, Ta không vui nhận. Ta chỉ muốn cho lẽ phải như nước tuôn trào, cho công lý như dòng suối không bao giờ cạn” (Am 5, 21-22.24). Chính Chúa Giêsu trong Bài giảng trên núi cũng nhắc nhở chúng ta tầm quan trọng của một lương tâm ngay thẳng và trong sạch trong việc cử hành phụng tự được Thánh vịnh 14 đưa ra. Khi dạy về việc đến dâng lễ vật trên bàn thờ, Chúa Giêsu nói: “Nếu khi anh em sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã rồi trở lại dâng lễ vật của mình” (Mt 5,23-24).

Trong truyền thống Do-thái, Thánh vịnh 14 được sử dụng trong nghi thức nhập lễ, trước khi bước vào cử hành nghi thức phụng tự. Hôm này, trong ngày Chúa Nhật XXII Thường niên Năm B, chúng ta cùng với toàn thể Giáo Hội hòa tấu Thánh vịnh này trong tâm tình chất vấn lương tâm về đời sống thực hành đức tin của chúng ta. Hãy để cho lời của Thánh vịnh hôm nay thẩm thấu vào đời sống của chúng ta và khắc ghi vào trong tâm trí của chúng ta. Hãy chiếu toả đức tin tinh tuyền của chúng ta qua những việc làm chân chính, ngay thẳng, tràn đầy tình yêu thương, không một chút gian dối, bất công. Vì “Phàm ai làm những điều này không hề nao núng chuyển lay bao giờ” (Tv 14, 5c).

Lm. Antôn Trần Văn Phú
Nguồn: https://www.tonggiaophanhanoi.org/giai-nghia-va-hat-mau-thanh-vinh-14-chua-nhat-xxii-thuong-nien-b/